مکمل بدنسازی چیست؟
مکملهای بدنسازی به مجموعهای از ترکیبات مختلف گفته میشود که عمدتاً توسط افرادی که در بدنسازی، وزنهبرداری، ورزش های رزمی و ورزشهای وزنهای فعالیت میکنند، برای افزایش حجم عضلانی استفاده میشود. این مکملها معمولاً در قالب قرص یا پودر مصرف می شوند. مکمل ها شامل انواع موادی مانند پروتئین، اسیدهای آمینه، کراتین، ویتامینها، معادن و سایر ترکیبات مفید میشوند
استفاده از مکملهای بدنسازی با هدف افزایش حجم عضلات، بهبود عملکرد و تسریع فرایند بازسازی عضلانی پس از تمرینات سنگین انجام میشود
مکملهای غذایی، رژیمی و مکمل بدنسازی که ورزشکاران استفاده میکنند، در اشکال متفاوتی در دسترس میباشند از جمله قرص، کپسول، مایع، پودر، بار یا شکلاتهای مخصوص. این محصولات طیف وسیعی از مواد را شامل میشوند که رایج ترین آنها شامل آمینواسیدها، پروتئین، کراتین و کافئین میباشد
مردان نسبت به زنان بیشتر تمایل به مصرف مکملهای تقویت کنندهی توان ورزشی دارند
ورزشکاران به چه مواد مغذی و به چه میزان نیاز دارند؟!
ورزشکاران به مقدار کافی کالری، مایعات، کربوهیدرات برای ثابت نگهداشتن سطح گلوکز خون و جایگزین شدن گلیکوژن سلولهای عضلانی(در حدود 3 تا 10 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن)، پروتئین(1/2 تا 2 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن)، چربی( 20 تا 35 درصد کل کالری دریافتی)، ویتامین و مواد معدنی نیاز دارند.
ورزشکارانی که ورزشهای استقامتی بیش از یک ساعت انجام میدهند، یا در محیطهای شدیدا گرم یا در ارتفاعات ورزش میکنند حتما نیاز دارند تا آب و الکترولیتهای از دست رفتهی بدنشان را تامین کنند و برای دریافت انرژی مضاعف، کربوهیدرات بیشتری مصرف کنند. منظور از الکترولیتها همان یونهای محلول در آب میباشد که تنظیم بودن آنها در بدن بسیار حیاتی میباشد، چراکه عملکرد عضلات قلبی، تنفسی و انتقال پیام در سیستم عصبی توسط همین یونها صورت میگیرد، مانند یون سدیم، پتاسیم، کلسیم و…. .
فروشندگان ادعا میکنند که ترکیبات مکملهایشان قابلیت تقویت کارایی و توان در ورزشکاران را دارد، و ورزشکاران حرفهای و تفریحی یا تفننی نیز ممکن است از این گونه ترکیبات استفاده کنند. با این وجود بعضی سازمانهای ذیربط بیان میکنند که به علت نتایج متغیر و دو پهلویی که در مطالعات گوناگون بدست آمده، ممکن است استفاده از این محصولات بحث برانگیز باشد.
اکثر تحقیقاتی که برای ارزیابی کارایی مکملها صورت گرفته، بر روی ورزشکاران خاص و تحت شرایط به خصوصی انجام شده است. لذا تاثیرگذاری این مکملها برای استفاده در افرادی که به صورت گهگاهی و تفریحی ورزش میکنند مشخص نیست. همچنین اغلب مطالعات بر روی افراد جوان و بیشتر در آقایان انجام شده است، و تاثیرات این ترکیبات بر نوجوانان کاملا مشخص نمیباشد.
کاربرد مکمل های بدنسازی
مکملهای بدنسازی از کاربردهای متنوعی برخوردارند که برای ورزشکاران و علاقمندان به بهبود عملکرد ورزشی و افزایش تناسب اندام میتوانند ابزار مفیدی باشند. برخی از کاربردهای اصلی مکملهای بدنسازی شامل موارد زیر میشود:
افزایش حجم عضلات
مکملهایی مانند پروتئین وی، کراتین و گینرها میتوانند به افزایش حجم عضلات کمک کنند و عملکرد بدنسازی را بهبود بخشند.
افزایش قدرت
مکملهایی نظیر کراتین و کافئین میتوانند به افزایش قدرت و عملکرد ورزشی کمک کنند.
بهبود عملکرد ورزشی
مکملهایی مانند کراتین، کافئین و بتا آلانین میتوانند بهبود عملکرد ورزشی را تسهیل کرده و افزایش تحمل و استقامت در تمرینات فیزیکی فراهم کنند.
کاهش خستگی
مکملهایی نظیر کراتین، بتا آلانین و BCAA ها میتوانند خستگی را کاهش داده و بازیابی سریعتر بعد از تمرینات سنگین را تسهیل کنند.
تقویت سیستم ایمنی بدن
مکملهایی مانند ویتامین C، ویتامین D و روی میتوانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و از بروز بیماریها و عفونتها در دوران تمرینات سنگین جلوگیری نمایند.
مکمل بدنسازی برای چه کسانی خوب نیست
اگر فکر میکنید به کمک مکمل میتوانید بدون ورزش یا تغییر رژیم غذایی سبک زندگی بهتری پیدا کنید و عضله بگیرید، راه را اشتباه آمدهاید. مکمل برای شما خوب نیست اگر:
- تحرک کافی ندارید و تمرین نمیکنید.
- تمرین شما به دویدن و پیادهروی روزانه خلاصه میشود و از وزنه (یا تمرینات دیگر برای عضلهسازی) استفاده نمیکنید.
- رژیم غذایی روشنی ندارید و هر چیزی که هوس کنید میخورید.
- مشکل پزشکی خاصی دارید.
قبل از آن که سراغ مکمل بروید از خودتان پرسید که آخرین باری که برای تست سلامت به متخصص مراجعه کردهاید چه زمانی بوده است؟ هفتهای چند نوبت تمرین میکنید؟ در روز چقدر پروتئین میخورید؟
برای کسانی که از سلامتی خود مطمئن هستند، تمرین قدرتی منظم دارند و از یک رژیم اصولی پیروی میکنند، مکمل میتواند گزینه خوبی باشد که به کمک آن رسیدن به نتیجه را بهتر کنند.
عوارض مکمل بدنسازی
مکملهای بدنسازی میتواند عوارض مختلفی برای شما داشته باشد و گاهی آسیب جدی به بدن وارد کند؛ از جمله:
- سرکوب نظم طبیعی تستوسترون در بدن
- رشد غیرطبیعی سینه در مردان که به نام ژنیکوماستی شناخته میشود؛
- سطوح بالای کلسترول که منجر به حملات قلبی و سکته مغزی میشود؛
- آسیب دیدن کبد و کلیه؛
- ایجاد مشکلات قلبی؛
- تمایلات غیرطبیعی انعقاد؛
- کاهش کلسترول خوب؛
- کوتاهی قد در نوجوانان؛
- ایجاد عفونت؛
- افزایش گلوکز خون؛
- ایجاد آکنه و پوست چرب؛
- تعداد کم اسپرم در مردان؛
- ظهور ویژگیهای مردانه در زنان و ایجاد مشکلات جنسی در زندگی؛
- اختلالات روانی و ایجاد وابستگی در محصولاتی که حاوی مواد تقلبی و نامناسب هستند.
عوارض مکمل بدنسازی برای زنان
علاوه بر موارد بالا، مکمل بدنسازی ممکن است که برای زنان مشکلات زیر را ایجاد کند:
- مردانه شدن صدا
- ریزش موی سر و رویش موهای زائد روی صورت و بدن
- آکنه و پوست چرب
- مشکلات ناباروری و بینظمی در قاعدگی
هرگز فراموش نکنید، اول تغذیه، بعد تمرین و در آخر مکمل!